10 najważniejszych kompetencji 2025 roku

Efekt zmian technologicznych, fragmentacji geoekonomicznej, niepewności gospodarczej, zmian demograficznych oraz zielonej transformacji, które kształtują rynek pracy na najbliższe lata. Tak wynika z najnowszej edycji raportu Future of Jobs Report 2025, opublikowanego przez World Economic Forum w styczniu 2025 roku.

Raport opiera się na perspektywie ponad 1 000 globalnych pracodawców, reprezentujących ponad 14 milionów pracowników w 22 branżach i 55 gospodarkach. Analizuje on wpływ kluczowych makrotrendów na zatrudnienie, wymagane kompetencje oraz strategie transformacji siły roboczej w perspektywie do 2030 roku.

Automatyzacja, AI i zielone technologie nie tylko redefiniują tradycyjne role zawodowe, ale również tworzą nowe miejsca pracy i zmieniają podejście do kształcenia oraz rozwoju kompetencji.

Przyszłość jest dziś

Wywołana przez pandemię konieczność pracy w trybie zdalnym to dowód na to, że scenariusze przyszłości okazały się chlebem powszednim dla milionów pracujących dziś online.  

W obliczu wymuszonych zmian 84 proc. pracodawców jest gotowych szybko zdigitalizować procesy pracy, a w tryb zdalny przenieść niemal połowę załogi. 43 proc. ankietowanych firm wskazuje na gotowość redukcji zatrudnienia dzięki integracji technologii, podczas gdy 34 proc. z tego samego powodu może rekrutację zwiększyć.

Mocniejsze wykorzystanie technologii będzie oznaczać zmianę popytu na umiejętności w różnych miejscach pracy w ciągu najbliższych pięciu lat. W przypadku pracowników, którzy mają pozostać na stanowiskach, udział ich podstawowych umiejętności, które zmienią się w ciągu najbliższych pięciu lat, wynosi 40 proc. Ale uwaga: co drugi pracownik będzie musiał się przekwalifikować.  - Mamy środki, aby przekwalifikować i podnosić kwalifikacje osób w niespotykanej dotąd liczbie. Potrafimy stworzyć plan działania, aby kierować pracowników do miejsc pracy jutra, w których będą mogli się rozwijać - mówi założyciel i prezes World Economic Forum, profesor Klaus Schwab.

Kluczowy trend kształtujący rynek pracy do 2030 roku

Rozszerzony dostęp do technologii będzie najbardziej przełomowym trendem w najbliższych latach. Aż 60% pracodawców uważa, że zmieni on sposób funkcjonowania ich biznesów do 2030 roku. Wpływ technologii na rynek pracy będzie ogromny, a kluczowe będą trzy główne obszary:

• Sztuczna inteligencja (AI) i przetwarzanie informacji – aż 86% firm wskazuje, że te technologie będą miały największy wpływ na organizacje.

• Robotyka i automatyzacja – 58% pracodawców spodziewa się istotnych zmian w zatrudnieniu wynikających z wdrożenia automatycznych systemów i inteligentnych maszyn.

• Energetyka – generowanie, magazynowanie i dystrybucja energii – 41% organizacji widzi w tym sektorze potencjał do rewolucyjnych zmian.

Jakie umiejętności będą kluczowe?

Te dynamiczne zmiany mają podwójny efekt – przyspieszają zarówno powstawanie nowych zawodów, jak i wygaszanie tradycyjnych ról. Największy wzrost zapotrzebowania dotyczy kompetencji w obszarach:

• AI i analiza Big Data – rosnące znaczenie sztucznej inteligencji wymaga specjalistów od analizy danych, machine learning i rozwoju algorytmów.

• Sieci i cyberbezpieczeństwo – cyfryzacja niesie za sobą ryzyko, dlatego firmy inwestują w ochronę infrastruktury IT.

• Technologiczna biegłość – umiejętność pracy z nowoczesnymi technologiami stanie się podstawą dla większości stanowisk, niezależnie od branży.

Przyszłość rynku pracy to technologie i umiejętności cyfrowe. Organizacje, które będą inwestować w rozwój kompetencji w tych obszarach, zyskają przewagę konkurencyjną i zapewnią sobie stabilność w erze dynamicznych zmian.

Kompetencje jutra, czyli (krytyczne) myślenie ma przyszłość  

Krytyczne myślenie i rozwiązywanie problemów znajdują się na szczycie listy umiejętności, które według pracodawców zyskają na znaczeniu w ciągu najbliższych pięciu lat. Wspomniane umiejętności pojawiły się na liście kompetencji już w pierwszym raporcie w 2016 roku. 

To wymowne, że 5 na 10 kompetencji przypisanych jest do kategorii nazwanej rozwiązywanie problemów (problem-solving). Nowością w tegorocznym zestawieniu są umiejętności zarządzania sobą (self-management), takie jak aktywne uczenie się, odporność (resilience), tolerancja na stres i elastyczność.

Przeczytaj także: 

Kim jest Manager IT w 2025? - Jak zrobić to lepiej niż AI

W erze nieustającego postępu technologicznego rola Managera IT nabiera fundamentalnego znaczenia. Bez jego wiedzy i doświadczenia, organizacje mogłyby borykać się z poważnymi problemami operacyjnymi, co negatywnie wpłynęłoby na ich efektywność. 

TOP 5 Power Skills IT Managera w 2025 roku

W 2025 roku IT Managerowie będą musieli opanować kluczowe Power Skills, aby skutecznie zarządzać zespołami i sprostać wyzwaniom cyfrowej transformacji.

 

10 najważniejszych umiejętności w 2025 roku

1. Analityczne myślenie i innowacje
2. Aktywne uczenie się i strategie uczenia się, uważne zarządzanie czasem
3. Rozwiązywanie złożonych problemów
4. Krytyczne myślenie i analiza
5. Kreatywne myślenie - innowacyjne podejście do rozwiązywania problemów
6. Przywództwo i oddziaływanie społeczne
7. Korzystanie z technologii, monitoring i kontrola
8. Projektowanie technologii i programowanie
9. Umiejętność radzenia sobie ze stresem, elastyczność, zarządzanie czasem
10. Wnioskowanie, rozwiązywanie problemów i tworzenie idei 

Kursy rozwoju osobistego w cenie

Pandemia zdecydowanie przyspieszyła trend na zdobywanie wiedzy oraz kompetencji online. Między kwietniem a czerwcem 2020 roku platforma edukacyjna Coursera odnotowała czterokrotny wzrost liczby osób planujących zdobycie nowych umiejętności. Liczba pracodawców oferujących pracownikom możliwość nauki online zwiększyła się pięciokrotnie.

Na co jest popyt w nowych zawodach? Są wśród nich specjalistyczne umiejętności w zakresie marketingu produktów, marketingu cyfrowego i interakcji między człowiekiem a komputerem.

Czego szukają użytkownicy? Aktywni zawodowo kładą większy nacisk na kursy rozwoju osobistego, które odnotowały 88 proc. wzrost. Dla bezrobotnych ważniejsze było zdobywanie umiejętności cyfrowych, takich jak analiza danych, informatyka i technologie informacyjne.

Jak wynika z danych Coursera zdobycie jednej z 10 umiejętności w zawodach obejmujących kategorie takie jak tworzenie treści, sprzedaż czy marketing może zająć od jednego do dwóch miesięcy. Zdobycie kompetencji w zakresie danych i sztucznej inteligencji może zająć od dwóch do trzech miesięcy, do pracy z cloud computing to minimum czteromiesięczna nauka.

Innowacje na rynku pracy

Możemy postawić tezę, że w obliczu zachodzącego tempa zmian zdolność do przekwalifikowania i podnoszenia umiejętności pracowników będzie miarą innowacyjności i konkurencyjności organizacji.

Firmy szacują, że w przypadku około 40 proc. pracowników przekwalifikowanie zajmie do sześciu miesięcy.  94 proc. liderów biznesu oczekuje, że pracownicy zdobędą nowe umiejętności w miejscu pracy. W 2018 roku o takim modelu myślało 65 proc. z nich. Faktyczne tempo zdobywania nowych kompetencji zależy od konkretnych sektorów: inaczej będzie w sektorze IT, inaczej w finansowych czy energetycznym.

Przeczytaj także:

• Jak podejmować lepsze decyzje?
• Metoda Kepner - Tregoe. Myśl racjonalnie i działaj skutecznie
• 7 korzyści z udziału w grupie mastermind
• 4 poziomy kompetencji, czyli Twoja droga do mistrzostwa
• Racjonalne myślenie wg Kepner-Tregoe
• Skąd wiesz, że się nie mylisz?
• Kiedy ufać intuicji, czyli pułapki podejmowania decyzji
• W pułapce oczekiwań, czyli między Colą a Pepsi
  
  

Zdaniem 39 proc. pracodawców szkolenia będą realizowane głównie wewnętrznie. Uzupełnieniem będą internetowe platformy edukacyjne (16 proc. szkoleń) i wsparcie konsultantów zewnętrznych (11 proc. szkoleń).

Pomimo obecnego spowolnienia gospodarczego zdecydowana większość pracodawców dostrzega wartość inwestycji w kapitał ludzki. Średnio 66 proc. pracodawców spodziewa się zwrotu z inwestycji w podnoszenie kompetencji i przekwalifikowanie w ciągu jednego roku. Dla wielu jednak ten horyzont czasowy może być zbyt długi w kontekście obecnej sytuacji gospodarczej. Średnio pracodawcy oczekują, że do 2025 r. przekwalifikują i uzupełnią umiejętności ok. 70 proc. kadry.